Op 15 april 1945 werd Sneek bevrijd. Dit jaar is dat 80 jaar geleden. Daarom worden er van van begin april tot en met 5 mei 2025 tal van herdenkingsactiviteiten georganiseerd. Die activiteiten zijn niet alleen gericht op herdenken en feestvieren, maar óók op leren van het verleden en op vooruitzien.
Achter deze deur - ’vrijheid verbeeld door Sneker scholieren’
Samen met alle Sneker vo scholen Aeres VMBO Sneek, CSG Bogerman, RSG Magister Alvinus en Perspectief 10-14 is het programma rondom 'Achter deze deur' ontwikkeld. Er is vakoverstijgend lesmateriaal ontwikkeld met de afdeling educatie van het museum, er zijn stadswandelingen speciaal op kinderen afgestemd, een expositie 'Achter deze deur - 80 jaar vrijheid verbeeld door Sneker scholieren’ samengesteld en er worden in het museum jongerenvoorstellingen over het thema 80 jaar vrijheid gespeeld.
Tentoonstelling
In hun uitwerking verbeelden de jongeren wat er zich achter gesloten deuren kan afspelen. Er worden daarbij parallellen getrokken tussen toen en nu. Daarnaast zijn bijzondere bevrijdingsbeelden te zien, originele objecten uit de oorlog tentoongesteld en hebben leerlingen 3D objecten ontworpen die op allerlei creatieve manieren vrijheid toen en nu uitbeelden. Deze unieke tentoonstelling is in het Fries Scheepvaart Museum te zien t/m 4 mei.
Theatervoorstelling 'Achter deze deur'
De tentoonstelling is gebaseerd op het toneelstuk ‘Achter deze deur’, in opdracht van het museum geschreven door Maaike Bergsma. Het stuk wordt gespeeld door jongeren van het Sneker voortgezet onderwijs en zal tussen 13 en 16 april maar liefst tien keer vertoond worden voor docenten en ruim 900 leerlingen de vier vo scholen. In de voorstelling volgen we de bewoners van het huis aan Kleinzand 18 op de avond van de inval van de Sicherheitsdienst in de nacht van 16 november 1943. In het theaterstuk wordt geschakeld tussen het verleden en het heden, waarmee het raakt aan de belevingswereld van jongeren.
Stadswandeling voor scholieren
Een museumdocent neemt de leerlingen in deze periode mee langs de sporen van oorlog en verzet in de binnenstad van Sneek. De looproute begint in het pand aan Kleinzand 18, nu onderdeel van het museumgebouw, en duurt een uur.
Brêge nei Frijheid - een vlucht de donkere nacht in
In het kader van Brêge nei Frijheid zetten Media Art Friesland en het Fries Scheepvaart Museum de Harinxmabrug in Sneek in het licht.
Deze brug heeft een sterk symbolische betekenis; het was voor de Sneker verzetsmensen Jan Lever en Piet Faber in de nacht van 16 op 17 november 1943 hun directe weg naar de vrijheid. Via deze brug wisten ze te ontsnappen aan de razzia van de Duitse Sicherheitsdienst die op de bewuste avond even verderop had plaatsgevonden aan het Kleinzand 18 (tegenwoordig een van de panden behorend bij het museum).
stadswandeling: sporen van oorlog en verzet
Sporen van Oorlog en Verzet is een wandeling door de binnenstad van Sneek. Je loopt langs herdenkingspunten en historische plekken, waar tijdens de Tweede Wereldoorlog bijzondere gebeurtenissen plaatsvonden. Zoals de Waag (op de foto te zien als ruïne) nadat de Duitsers het pand bij hun vertrek in brand hadden gestoken. Een ervaren gids vertelt over het verzet, de Joodse inwoners en onderduikers en over de Sneeker Bloednacht. Deze wandeling door Sneek duurt ongeveer anderhalf uur en kost € 5,50 per persoon.
Alleen op aanvraag nog te boeken
De wandeling Sporen van oorlog en verzet kan in de periode van 15 april t/m 4 mei (m.u.v. feestdagen) ook op aanvraag geboekt worden, voor groepen van minimaal 4 deelnemers. Graag 5 werkdagen voor de gewenste datum aanvragen bij boekingen@friesscheepvaartmuseum.nl.
De wandelingen werden vanuit het museum gedaan op de volgende data:
woensdag 2 april om 19.30 uur (volgeboekt)
woensdag 9 april om 19.30 uur (volgeboekt)
maandag 21 april om 14.00 uur (volgeboekt)
woensdag 23 april om 19.30 uur (volgeboekt)
maandag 28 april om 19.30 uur (volgeboekt)
Lezing 2 mei: Vrouwen van het Friese verzet
In de Tweede Wereldoorlog speelden tientallen vrouwen als koerierster, pilotenhelper, chauffeur, spion of anderszins een rol in het Friese verzet. In de traditionele verzetsliteratuur blijft het beeld vaak beperkt tot dat van de koerierster. Uit het boek van Hessel de Walle ‘Vrouwen van het Friese verzet' blijkt dat hun rol veel verder ging. Hij vertelt hierover in ons museum op 2 mei.
De lezing door Hessel de Walle is gratis toegankelijk voor iedereen die geïnteresseerd is, van scholier tot pensionado en ieder ander. Einde circa 16.00 uur met gelegenheid voor napraten met een hapje en een drankje. De lezing wordt georganiseerd door Zonta Friesland in samenwerking met het Fries Scheepvaart Museum en Stichting Sneek 80 jaar vrij. De lezing is op vrijdagmiddag 2 mei en start om 14.30 uur. Inloop vanaf 14.00 uur. De toegang is gratis. Wel geldt vol is vol, dus aanmelden bij Zonta Friesland is verplicht en kan via onderstaande link.
25 april t/m 4 mei: theatervoorstelling Door het donker
Op de plek waar het meer dan 80 jaar geleden gebeurde, aan het Kleinzand 18, stappen we in de huiskamer van de verzetsfamilie Lever en de Joodse onderduikers. We volgen hun indringende levens tijdens de tweede wereldoorlog en de dramatische vlucht voor de Sicherheitsdienst in de nacht van 16 november 1943, door het donker…
Van 25 april tot en met 4 mei 2025 is in het Fries Scheepvaart Museum 'Door het donker' (reprise) te zien, een indringend toneelstuk over de verzetsgroep Lever. De familie Lever, die de kern van de verzetsgroep vormde, woonde in de Tweede Wereldoorlog in één van de panden waar nu het Fries Scheepvaart Museum is gevestigd. De acht amateuracteurs spelen en zingen op ingetogen wijze vader, moeder, zoon en dochter Lever, meneer en mevrouw Leeman en twee Joodse vrouwelijke onderduikers.
5 mei: Taptoe op het Martiniplein
Ter gelegenheid van Sneek 80 jaar vrij organiseert de taptoecommissie op 5 mei een indrukwekkende grote Taptoe op het Martiniplein in Sneek. In samenwerking met Advendo is een prachtig programma samengesteld met optredens van zowel lokale als landelijke topkorpsen. Te zien en te beluisteren zijn: Jong Advendo Sneek, Takostu Stiens, Rijnmondband Schiedam, Introsjoklu Lutkewierum, DVS Katwijk en Advendo Sneek.
Programma op 5 mei van de Taptoe op het Martiniplein in Sneek
14:30 uur: Voorprogramma door Brasskapel Boppeslag, dé energieke brass- en dweilband van Advendo
15:00 uur: Start van de grote Taptoe
Finale: Speciale deelname van The Cape Breton Highlanders of Friesland
17:30 uur: Einde van de Taptoe
Tribunekaarten voor dit spectaculaire slotevenement zijn inmiddels uitverkocht. Bezoekers zijn uiteraard welkom op het Martininplein om de show op het plein bij te wonen.
Stichting Sneek 80 jaar Vrij
De Stichting Sneek 80 jaar Vrij heeft tot doel het organiseren en ondersteunen van activiteiten die zullen worden georganiseerd in de stad Sneek in het kader van de bevrijdingsfeesten in het jaar 2025.
Verder zijn de herdenkingsactiviteiten van Stichting Sneek 80 jaar Vrij bedoeld om het gemeenschapsgevoel van de Snekers, in onze stad ut Sneker gefoël genoemd, te versterken. De belangrijkste doelgroepen van de door de stichting te organiseren activiteiten zijn de gehele Sneker bevolking en het onderwijs in Sneek.